Verschillende soorten normen
Welke verschillende soorten normen zijn er?
Alle normen hebben in beginsel hetzelfde doel: het beschrijven van overeengekomen principes of criteria, zodat de gebruikers ervan betrouwbare aannames kunnen doen voor specifieke producten, diensten of handelswijzen.
De normen kunnen echter op twee belangrijke punten van elkaar afwijken:
- het soort afspraken
- het aantal personen, organisaties of landen dat bij het maken van de afspraken aanwezig was.
In sommige normen betreffen de afspraken voornamelijk advies en begeleiding, terwijl andere normen veel meer een voorschrijvende taak hebben en absolute eisen beschrijven waaraan een gebruiker moet voldoen om naleving van de norm te kunnen garanderen.
Verschillende onderwerpen en verschillende gebruikersgroepen vragen om verschillende soorten en niveaus van standaardisatie. BSI probeert aan al deze behoeften te voldoen.
British Standards
De meeste normen die door BSI gepubliceerd worden, dragen de status “British Standard”. Dit geeft aan dat ze zijn ontwikkeld aan de hand van de processen die zijn beschreven in BS 0, een norm voor normen. De belangrijkste eigenschap van een British Standard is de ontwikkeling middels een proces waarbij sprake is van:
- een commissie – een brede groep, bestaande uit experts die zijn aangewezen door organisaties die belang hebben bij de inhoud en toepassing van de norm
- raadpleging – waarbij de norm beschikbaar is gesteld voor nauwkeurig onderzoek en commentaar door iedereen die daarin geïnteresseerd is
- consensus – het principe dat de inhoud van de norm wordt vastgesteld op basis van algemene overeenkomst door zo veel mogelijk commissieleden in plaats van door de meerderheid.
Dit proces verstevigt de autoriteit van de norm en helpt bij het garanderen dat de norm wordt aanvaard door een breed scala aan personen die geïnteresseerd zijn in de toepassing ervan.
British Standards kunnen volledig in het Verenigd Koninkrijk ontwikkeld worden door commissies van BSI. In de meeste gevallen betreffen het echter overnames van internationale normen die onder soortgelijke processen zijn ontwikkeld en waarbij bijna altijd sprake is van sterke betrokkenheid van Britse partijen.
PAS-normen
Een PAS lijkt in veel opzichten op een British Standard. Een PAS wordt echter altijd door een externe sponsor ontwikkeld in reactie op een commissie. De externe sponsor financiert een proces vol bronnen, waardoor de PAS snel ontwikkeld en gepubliceerd kan worden, zodat aan een directe behoefte van een bedrijf kan worden voldaan.
Andere normen
Voor sommige normen is niet dezelfde mate van publieke raadpleging en consensus nodig. In veel gevallen vormen zij bepalingen die verder ontwikkeld worden op basis van ervaringen die worden opgedaan tijdens de eerste 1 à 2 jaar waarin ze gebruikt worden.
Voorbeelden hiervan zijn documenten die op normen lijken maar die niet dezelfde status hebben als British Standards en die worden geschaard onder de brede categorie met Published Documents (PD; Gepubliceerde documenten).
We kunnen ook helpen bij het ontwikkelen en implementeren van privé normen. Deze worden primair opgesteld voor intern gebruik door een bedrijf of organisatie en haar leveranciers, of door een groep organisaties die deel uitmaken van een leden orgaan.
Categorieën voor normen
De meeste normen kunnen gecategoriseerd worden overeenkomstig de functie die ze moeten vervullen. De meest voorkomende categorie daarvan is Specificatie. Hieronder vallen de voorschrijvende normen waarin absolute eisen gedetailleerd worden beschreven. De categorie wordt veel gebruikt voor productveiligheid of voor andere toepassingen waarvoor de gebruikers een hoge mate van zekerheid en garantie vragen.
Gedragscodes doen aanbevelingen op het gebied van goede handelswijzen die op dit moment worden uitgevoerd door competente en gewetensvolle beoefenaars. In de gedragscodes wordt rekening gehouden met een mate van flexibiliteit bij de toepassing ervan. Ook bevatten de codes betrouwbare, indicatieve benchmarks. Ze worden het meest gebruikt in de bouwsector en in de sector voor civiele techniek.
Methodes zijn ook zeer beschrijvend. Zij beschrijven een afgesproken meet- of test wijze of geven aan wat op een betrouwbare wijze herhaald kan worden onder verschillende omstandigheden en in verschillende plaatsen, waar de toepassing ervan ook moet plaatsvinden.
Een Woordenlijst bevat termen en definities die moeten helpen bij de harmonisatie van taal in een bepaald onderwerp of vakgebied.
Richtlijnen worden gepubliceerd met als doel om minder dwingend te adviseren. Richtlijnen weerspiegelen actuele denk- en handelswijzen van experts over een bepaald onderwerp.
Indien nodig kunnen andere categorieën voor normen worden ontwikkeld.