Współczesne niewolnictwo oznacza rekrutację, transport, przyjmowanie i przetrzymywanie ludzi w celu wyzyskiwania ich pracy. Zjawisko to ma zasięg globalny – obecnie ocenia się, że ponad 40 milionów mężczyzn, kobiet i dzieci na świecie znajduje się w sytuacji uznawanej za formę niewolnictwa.1 Ofiary niewolnictwa zmuszane są do pracy w fabrykach, na budowach, w zakładach rybnych i miejscach oferujących usługi seksualne za płacę niewspółmierną do pracy lub bez wynagrodzenia, są pozbawione wolności i często doświadczają niewyobrażalnego cierpienia.
Większość kupowanych przez nas towarów rolniczych była uprawiana, zbierana, produkowana, pakowana i rozprowadzana w ramach procesu zwanego łańcuchem dostaw. Łańcuchy dostaw rozpoczynają się od hodowcy lub producenta, a kończą się na końcowym produkcie kupowanym przez konsumenta. Formy współczesnego niewolnictwa można znaleźć na każdym etapie tego łańcucha.
Jak zwalczać współczesne niewolnictwo
- Należy wdrożyć lub udoskonalić procedury wewnętrzne i zewnętrzne służące przeciwdziałaniu współczesnemu niewolnictwu obejmujące kodeksy postępowania, roczne certyfikaty zgodności, standardowe sformułowania umowne, kwestionariusze należytej staranności oraz deklaracje zgodności dostawców.
- Praktyki związane z zakupami powinny zostać poddane rewizji i powinny być bardziej odpowiedzialne. Obejmuje to analizowanie i lepsze zrozumienie wpływu kalkulacji kosztów, prognozowania plonów oraz zarządzania obciążeniem pracą dostawców.
- Mapowanie łańcucha dostaw powinno mieć na celu osiągnięcie pełnego śledzenia produktu od płodów rolnych do towaru końcowego, wspierając skuteczną ocenę ryzyka umożliwiającą identyfikację potencjalnych form współczesnego niewolnictwa na wszystkich poziomach. W działania te powinni być zaangażowani pracownicy firmy, w tym osoby odpowiedzialne za kwestie prawne, społeczną odpowiedzialność biznesu, zarządzanie łańcuchem dostaw, zarządzanie ryzykiem i zasoby ludzkie. Po ich zakończeniu należy przeprowadzić szkolenia dla pracowników i partnerów biznesowych na wszystkich poziomach mające na celu zwiększenie wiedzy na temat tego zjawiska.
- Należy przeprowadzić audyty kontrolne wśród nowych i obecnych dostawców w celu stwierdzenia faktycznych warunków pracy w całym łańcuchu dostaw. Kontrole powinny dotyczyć następujących kwestii:
- Czy wszyscy pracownicy mają pisemne umowy o pracę w zrozumiałym dla nich języku?
- Czy umowy nie zostały podmienione u źródła lub w punkcie końcowym?
- Czy umowy są zgodne z miejscowymi przepisami dotyczącymi warunków zatrudnienia?
- Czy przestrzegane są prawne i branżowe limity czasu pracy?
- Czy w umowach ujęte są wszystkie potrącenia zgodnie z przepisami prawa i zasadami branżowymi?
- Czy nie dochodzi do wstrzymywania wynagrodzenia?
- Czy nie ma ograniczeń w przemieszczaniu się?
- Czy opłaty rekrutacyjne i za pośrednictwo są w granicach ustalonych prawem w krajach, z których pochodzą pracownicy?
- Czy pracownicy posiadają swoje dokumenty tożsamości, czy też mają łatwy dostęp do nich, jeżeli przechowywane są one u pracodawcy ze względów bezpieczeństwa?
- Czy nie dochodzi do obciążania pracowników zbyt wysokimi opłatami lub innych form ograniczenia wolności lub wolnego wyboru?
- Firmy powinny zapewnić narzędzia umożliwiające pracownikom składanie skarg i zażaleń, np. aplikacje mobilne lub zewnętrzne linie telefoniczne, dzięki którym pracownicy mogą w bezpieczny sposób udzielać informacji zwrotnych na temat warunków pracy.
- Należy wdrożyć programy rozwoju wydajności w celu wyposażenia dostawców we właściwe kwalifikacje i narzędzia do wprowadzenia zmian w ich działalności gospodarczej z zamiarem przekazania wiedzy i odpowiedzialności na niższe szczeble łańcucha dostaw.
- Firmy w branży spożywczej powinny przyłączać się do inicjatyw włączających licznych interesariuszy, w tym rolników, robotników, społeczeństwo obywatelskie i rządy państw w celu podjęcia strategicznych i praktycznych działań w kierunku ograniczenia zjawiska współczesnego niewolnictwa.
- W razie stwierdzenia współczesnego niewolnictwa w łańcuchu dostaw rolniczych, firmy powinny mieć plan działania w celu skutecznego rozwiązania problemu i naprawienia szkód obejmujący ochronę pracowników przed dalszymi szkodami, udzielenie im wsparcia, opcji rehabilitacji oraz zadośćuczynienia na drodze sądowej lub innej.
Dalsze informacje na temat tego problemu o krytycznym znaczeniu dla branży spożywczej oraz dodatkowych działań, jakie mogą podejmować organizacje w celu ograniczenia jego występowania, można znaleźć w naszym artykule „Walka z formami współczesnego niewolnictwa w rolnictwie”.
<Pobierz artykuł>